Doelstellingen
- Lasten die reëel zijn bij het voorzieningenniveau. Bij de kwaliteit en het voorzieningenniveau van een stad als Amersfoort horen lokale lasten die beperkt blijven, maar wél reëel en op een gemiddeld niveau zijn.
- Kostendekkend opleggen van rioolheffing, afvalstoffenheffing en leges/retributies.
Onze inzet
Na een jaar waarin de maatregelen uit de herstelbegroting stevig impact hadden op de lokale lasten is voor 2017 een ontwikkeling met maximaal de peilaanpassing voorzien, tenzij de precariobelasting voor ondergrondse infrastructuur voor nutsbedrijven wordt afgeschaft en Amersfoort niet onder de overgangsregeling valt. In dat geval wordt de opbrengst OZB verhoogd met € 2,3 mln. in 2017 en aanvullend met € 1,3 mln. in 2019.
Inwoners met een minimuminkomen die de lokale lasten niet kunnen betalen, kunnen kwijtschelding krijgen. Dit geldt ook voor de privéaanslag van ondernemers met een minimum inkomen.
We zorgen voor een tijdige en correcte verzending van waardebeschikkingen en belastingaanslagen. Beschikkingen en aanslagen worden zoveel mogelijk met dagtekening 31 januari, maar uiterlijk met dagtekening 28 februari (wettelijke termijn) verzonden. Ook de afhandeling van bezwaarschriften vindt tijdig plaats. De termijn voor het doen van een uitspraak is het einde van het kalenderjaar, maar Amersfoort rondt dat traject vóór 1 oktober af. We verlenen kwijtschelding zo mogelijk geautoma-tiseerd; schriftelijke verzoeken handelen we binnen een gemiddelde termijn van 50 dagen af.
Openbaarheid WOZ-waarde
Vanaf 1 oktober 2016 zijn WOZ-waarden van woningen verplicht openbaar. Door de gerealiseerde aansluiting van Amersfoort op de landelijke voorziening (LV-WOZ) voldoen wij aan deze wettelijke plicht.
Aansluiting op de berichtenbox van MijnOverheid
In het kader van de verdergaande digitalisering en dienstverlening is de afdeling Belastingen aangesloten op de berichtenbox van MijnOverheid. Dat betekent dat aanslagen gemeentelijke belastingen, aanmaningen en postdwangbevelen, wanneer inwoners daarvoor toestemming hebben gegeven, in de berichtenbox worden geplaatst. Voor bedrijven komt er een bedrijvenvariant. Er zal een campagne worden gestart om inwoners en bedrijven op de mogelijkheid te wijzen de berichtenbox ook voor de gemeentelijke belastingen te gebruiken.
Betalingstermijnen aanslagen
Op dit moment onderzoeken we de mogelijkheden om het aantal betalingstermijnen bij automatische incasso vanaf 2017 te verhogen van 6 naar 10. Door deze grotere spreiding worden de maandelijkse lasten verlaagd. De twee betalingstermijnen bij niet-automatische incasso blijven gehandhaafd, met dien verstande dat de tweede termijn niet in maart, maar in april dient te worden betaald. Met beide maatregelen wordt voldaan aan de wens van Amersfoortse inwoners en bedrijven. Nadere uitwerking volgt bij de belastingvoorstellen 2017 in december.
In deze paragraaf lichten wij onze beleidsvoornemens nader toe. Voor de indicatoren verwijzen wij naar programma 12 van de begroting.
Onroerende-zaakbelasting (OZB)
Tariefsontwikkeling
De peilaanpassing is gemeentebreed bepaald op 2%. Deze is verwerkt in de tarieven.
Herwaardering
Voor het belastingjaar 2017 zal de OZB worden gebaseerd op de nieuwe taxatie-waarden per 1 januari 2016. Vanuit het oogpunt van stabiliteit en voorspelbaarheid hebben schommelingen van WOZ-waardes geen invloed op de hoogte van de ge-middelde aanslag OZB. Niet wanneer waardes dalen, maar ook niet als waardes stijgen. Bij de tariefsaanpassing voor 2017 zullen wij ervoor zorgen dat als gevolg van de herwaardering de tarieven in procenten weliswaar lager zijn, maar dat de aanslag OZB in centen gelijk blijft. Wel kan het natuurlijk zo zijn dat bepaalde typen onroerend goed een waarde-ontwikkeling laten zien die van het gemiddelde afwijkt, hetgeen dan ook tot een hogere of lagere belastingaanslag zal leiden. Bij de belastingvoorstellen gaan wij nader in op de uitkomsten van de herwaardering en zullen dan eveneens de nieuwe gemiddelde WOZ-waarde opnemen (verplichte indicator BBV).
Samenwerking met inwoners en bedrijven
Wij streven naar een zo goed mogelijke herwaardering, vertrouwen in deze waarde-ring en naar een minimaal aantal bezwaarschriften. Daarom stuurt de afde-ling Belastingen sinds een aantal jaren een zogenaamde voormelding aan enkele duizenden eigenaren van onroerend goed. Ook voor de herwaardering 2017 is dit het geval. Eigenaren krijgen medio september een geprognosticeerde WOZ-waarde, met daarbij een onderbouwing van de totstandkoming van die waarde. Dat alles in een digitale omgeving, die benaderbaar is via DigiD. Met een respons van zo’n 25% worden door de voormelding vooraf eventuele gebreken, verbouwingen etc. onderkend. Niet alleen het aantal bezwaarschriften neemt daardoor af, maar het vertrouwen in een WOZ-waarde waar eigenaren invloed op kunnen hebben, neemt daardoor toe.
Daarnaast is de mogelijkheid om contact op te nemen met de taxateur en met hem of haar te overleggen over de totstandkoming van de WOZ-waarde. Ook wanneer de aanslag/WOZ-beschikking al is opgelegd en de inwoner of het bedrijf hierover vragen heeft, of als hij het niet eens is met de waarde. Dat past in een informelere benadering van geschilsituaties. Immers, een juridisch juiste duiding van een geschil, betekent niet automatisch dat een probleem is opgelost. Zonder afbreuk te doen aan de procedurele rechtvaardigheid, zijn er mogelijkheden om te zorgen voor effectieve geschilbeslechting. Het grote voordeel voor inwoners en bedrijven is dat zij niet per definitie bezwaar moeten maken om tot een oplossing te komen.
Afvalstoffenheffing
Algemeen
De afvalstoffenheffing wordt kostendekkend geheven. Dat wil zeggen dat ook de kwijtschelding, oninbaarverklaringen en een deel van de kosten van straatvegen door worden berekend in de tarieven. Dit beleid van volledige kostendekking zetten wij ook in 2017 voort. De gehanteerde heffingssystematiek met twee tarieven, een (lager) tarief voor eenpersoonshuishoudens en een (hoger) tarief voor meerpersoonshuishoudens, blijft bestaan in 2017.
Kostenontwikkelingen
De kosten voor Rova (inzameling) en Avu (verwerking) volgen een trendmatige ontwikkeling.
De kostenbasis van de afvalstoffenheffing ziet er in 2017 als volgt uit (x € 1.000):
Tabel: PL.01
Geraamde opbrengst afvalstoffenheffing is € 15,120 mln., dekkingsgraad is 100%.
Tarieven
De stijging van de kostenbasis wordt opgevangen door de toename van het aantal huishoudens. De tarieven blijven daardoor voor meerpersoonshuishoudens gelijk en dalen voor eenpersoonshuishoudens met enkele centen. Eenpersoonshuishoudens betalen in 2017 een bedrag van € 201,24 (was € 201,60), meerpersoonshuishoudens € 252,00 (€ 252,00). Beide tarieven zijn verplichte indicatoren voor het BBV.
Rioolheffing
Algemeen
De rioolheffing wordt geheven voor bekostiging van beheer en onderhoud van het gemeentelijk rioleringsstelsel. Evenals de afvalstoffenheffing is de rioolheffing kos-tendekkend. De kosten van kwijtscheldingen, oninbaarverklaringen en het grondwaterbeheer zitten in deze heffing verwerkt , als ook een deel van de kosten voor straatreiniging/zwerfafval.
Kostenontwikkelingen
De kostenbasis is nauwelijks gewijzigd ten opzichte van 2016. Door areaaluitbreiding en een gematigde ontwikkeling van de kostenbasis daalt de gemiddelde aanslag met 1%.
De kostenbasis van de rioolheffing ziet er in 2017 als volgt uit (x € 1.000):
Tabel: PL.02
Geraamde opbrengst rioolheffing is € 12,366 mln., dekkingsgraad is 100%.
Herwaardering
Voor de rioolheffing geldt dat de aanslag is gebaseerd op de WOZ-waarde van het pand. De hoogte van de tarieven is daarom afhankelijk van de uitkomst van de herwaardering. Evenals bij de OZB is de ontwikkeling van de WOZ-waardes niet relevant voor de hoogte van de gemiddelde aanslag. Voor de tarieven en de uitkomst van de herwaardering Wet WOZ verwijzen wij u naar de belastingvoorstellen.
Precariobelasting nutsbedrijven
Met ingang van 2016 is in Amersfoort de precariobelasting voor ondergrondse infra-structuur van nutsbedrijven ingevoerd. Dat betekent dat de gemeente aan nutsbedrijven een bijdrage vraagt voor het hebben liggen van kabels en leidingen in voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. De inkomsten zijn geraamd op € 2,3 mln. Er ligt een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer, waarin deze vorm van precario wordt afgeschaft. Er geldt dan een overgangsbepaling dat gemeenten die deze precario heffen nog 10 jaar lang tegen maximaal het tarief van 2016 mogen blijven heffen. Restrictie is dat de gemeente in 2015 deze precario al moest heffen. Dat deed Amersfoort niet en Amersfoort zou daarom niet onder de in het wetsvoorstel voorgestane overgangsregeling vallen. Een twintigtal ‘gedupeerde’ gemeenten, waaronder Amersfoort, is daarom gezamenlijk een lobby gestart om te bewerkstelligen de overgangsregeling te verruimen. Mocht Amersfoort inderdaad niet onder de overgangsregeling vallen, dan zal de OZB-opbrengst in 2017 met € 2,3 mln. worden verhoogd.
Overige belastingen en rechten
De hondenbelasting en de (overige) precariobelasting volgen in 2017 de peilaanpassing, die geraamd is op 2%. Bij vrijwel alle overige heffingen zijn de tarieven gebaseerd op 100% kostendekking. Dit betekent dat daarin in 2017 alle kostenontwikkelingen ten opzichte van 2016 zijn verwerkt. Bij de paspoorten/identiteitskaarten is dit niet het geval, aangezien het Rijk hiervoor maximumtarieven heeft vastgesteld. Ook voor rijbewijzen is door het Rijk een maximumtarief ingesteld. Het tekort op deze leges wordt gedekt uit de algemene middelen.
Lastenontwikkeling burgers
In het volgende overzicht is aangegeven hoe de ontwikkelingen in de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing, uitgaande van de hiervoor uiteengezette beleidsvoornemens, bij benadering voor de gemiddelde burger uitwerken. Wij benadrukken dat het hier gaat om het statistische begrip gemiddelde burger in een woning van € 218.000 (gemiddelde WOZ-waarde per 1/1/2015, verplichte indicator BBV). Voor individuele burgers zal de feitelijke lastenontwikkeling anders kunnen zijn dan hieronder vermeld. Dat is afhankelijk van de economische waarde van de woning en van de vraag of hij/zij in aanmerking komt voor kwijtschelding. Verder is de lastenontwikkeling uiteraard afhankelijk van de nieuwe WOZ-waarde van de woning.
Met deze kanttekeningen ontstaat het volgende beeld van de gemiddelde lastenont-wikkeling in 2017 (percentages wijken af als gevolg van afrondingsverschillen).
Tabel: PL.03
Uit dit overzicht blijkt dat de ontwikkeling van de gemiddelde woonlasten voor huurders en eigenaren uiterst gematigd is.
Lastenontwikkeling bedrijven
Hieronder geven wij aan hoe de jaarlijkse gemeentelijke lasten zich in 2017 voor een gemiddeld bedrijf ontwikkelen. Wij zijn daarbij uitgegaan van een gemiddelde waarde van een bedrijfspand van € 700.000 (WOZ-waarde per 1/1/2015).
Tabel: PL.04
Voor bedrijven is de lastenontwikkeling, vanwege het feit dat bedrijven geen afvalstoffenheffing betalen, procentueel iets hoger dan bij inwoners, maar ook hier geeft de ontwikkeling een gematigd beeld.
Kwijtschelding van belastingen
Net als in voorgaande jaren worden de maximale mogelijkheden tot het verlenen van kwijtschelding benut. Kwijtschelding is mogelijk voor de OZB, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting (max.1 hond). Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingschuldigen. Bij de bepaling daarvan houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals die normatief zijn opgenomen in de landelijke richtlijnen voor het kwijtscheldingsbeleid. Van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren is bewust geen gebruik om zodoende de meest ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Ook ondernemers komen voor kwijtschelding van de privé-aanslag in aanmerking. Aan bijstandsgerechtigden, inwoners die uitsluitend een AOW-uitkering hebben en ondernemers met een BBZ-uitkering is in de regel geautomatiseerd kwijtschelding verleend. Deze groep, groot zo’n 3.500 belastingschuldigen, hoefde dus geen verzoek om kwijtschelding in te dienen. De gemeente handelt daar proactief door met verleende toestemming van belastingschuldigen gegevens te laten toetsen bij het Inlichtingenbureau, een onderdeel van het Bureau ketenregistratie werk en inkomen (BKWI). Voor precariobelasting is geen kwijtschelding mogelijk. Deze wordt opgelegd aan de nutsbedrijven, die de precariobelasting opnemen in de tarieven.
Opbouw belastingramingen
Tabel: PL.05
Noot: in de jaren vóór 2016 hieven we ook al precariobelasting, echter nog niet over de kabels en leidingen van nutsbedrijven. Wel over de luifels en dergelijke die zich boven de gemeentelijke ondergrond bevonden. Vandaar dat het bedrag aan precariobelasting vóór 2016 veel lager was.